Zzp'er worden
Dit zijn de voor- en nadelen
Heb je een vaste baan, maar droom je er soms van om zzp’er te worden? Veel vrijheid, een hoger uurtarief, maar… ook meer onzekerheid. En past het ondernemerschap wel bij je? Tja, zo kun je blijven twijfelen. Tijd voor wat duidelijkheid. Dit zijn alle voor- en nadelen waar je rekening mee moet houden.
1. Wat is een zzp’er?
Een zzp’er is een zelfstandige zonder personeel. Dat noemen we ook wel zelfstandig ondernemer of freelancer. Het betekent allemaal hetzelfde: dat je je eigen baas bent. Het regelen van klanten, je financiën en je administratie doe je allemaal zelf.
Veel mensen denken dat je alleen als journalist, fotograaf of ontwerper als zzp’er kan werken. Dit klopt niet: freelancen is allang niet meer alleen voor mensen die een creatief beroep hebben. Ook in de zorg, bouw of het onderwijs kun je aan de slag als zzp’er.
2. De voordelen van zzp
Laten we beginnen met de voordelen, want die heb je als zzp’er zeker!
- Meer vrijheid
Je plant je eigen uren in en werkt wanneer jij wil. Een dagje vrij? Of een middag naar de kapper? Geen probleem! - Hoger uurtarief
Een groot voordeel van freelancen is dat je zelf je uurtarief mag bepalen. Daardoor verdient een zzp’er per uur vaak meer dan iemand met een vaste baan. Iemand die in de zorg werkt, verdient bijvoorbeeld met een vast contract gemiddeld 10 tot 17 euro per uur. Een zzp’er verdient daarentegen gemiddeld 39 euro per uur. Let wel, de hoogte van je uurtarief hangt deels af van wat voor soort werk je doet. - Geen eindeloze overleggen en administratie
Niemand vindt eindeloze overleggen of energievretende administratie heel leuk om te doen. Zeker in de zorg klagen werknemers vaak over al het papierwerk. Als zzp’er hoef je je daar veel minder druk om te maken! - Persoonlijke groei
Je kiest zelf je opdrachtgevers en kan dus meer kennis en ervaring opdoen. Zo ontwikkel jij je precies zoals jij wilt. Daarnaast leer je snel sterk in je eigen schoenen staan! - Werk doen waar jij blij van wordt
Je hebt de vrijheid om precies te doen waar jij goed in bent en waar je blij van wordt. Daar wordt iedereen gelukkig van, toch? - Geen 9-tot-5 leven
Als zzp’er is geen dag hetzelfde. Vijf dagen in de week van 9 tot 5 op kantoor? Dat is verleden tijd.
Werk je als zzp’er voor een opdrachtgever, maar wordt je uurtarief voor jou bepaald? Dat heet schijnzelfstandigheid! Foute boel. Als zzp’er moet je altijd kunnen onderhandelen over je tarief. Dit gebeurt bijvoorbeeld vaak bij een overeenkomst van opdracht (OvO) en platformwerk.
“Ik werkte een paar jaar geleden bij een marketingbureau en deed alles wat met beeld te maken had: fotografie, video en social media. Ik werkte 28 uur per week en deed daarnaast op een laag pitje nog freelance klussen. Eind 2020 werd me verteld dat ze, onder andere door corona, niet verder met me konden. Opeens zat ik midden in de pandemie zonder baan. Alleen al het idee van weer solliciteren bezorgde me vlekken in m’n nek. Het standaard kantoorleven, daar pas ik niet in. Ik besloot mezelf een kans te geven. Waarom zou ik niet fulltime kunnen freelancen? Voor de zekerheid meldde ik me aan bij het UWV. Ik kon al snel afbellen, omdat ik veel klussen kreeg. Inmiddels ben ik een jaar fulltime fotograaf en ik vind het heerlijk. De vrijheid, de touwtjes in eigen handen, de verantwoordelijkheid. Ik werk minder uur voor meer geld en door flexibele tijden kan ik ‘s middags sporten of uitgebreid ontbijten. De administratie is minder leuk, maar daar kan ik mee leven. Ooit nog terug naar een vaste baan? Misschien als ik twijfel aan mijn eigen werk of als ik zie dat de vraag afneemt. Maar voorlopig is dit precies wat ik wil!” - Renee Jacky (29), freelance fotograaf
3. De nadelen van zzp
Die voordelen klinken goed toch? Maar zeg niet meteen je baan op om enthousiast naar de Kamer van Koophandel te rennen. Check ook even deze nadelen, want ook daar moet je rekening mee houden.
- Onzekerheid
Je hebt als zzp’er vaak een onregelmatig inkomen. Daarnaast heb je het risico dat een klant wegvalt of je opeens minder werk krijgt. Daarom is een buffer belangrijk! - Geen collega’s
Als zzp’er ben je veel en vaak alleen. De teamspirit en het sociale contact van een vast team om je heen zul je dus moeten missen. - Veel regelwerk
Het ondernemerschap is veel regelwerk. Als je net gaat beginnen, maar ook als je al een tijdje bezig bent. Je leest er verderop in dit artikel meer over. - Keihard werken
Freelancen is ook gewoon keihard werken. Als beginner kun je niet meteen het hoogste tarief vragen en je hebt ook niet direct veel werk. Tijd investeren en je onderneming opbouwen kost energie! - Zelf pensioen opbouwen
Bij een vaste baan bouw je vaak automatisch via je werkgever pensioen op. Als zzp’er werkt dat anders en moet je zelf pensioen opbouwen. Bijvoorbeeld via een fonds of met een eigen spaarpot. - Zelf verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering wordt bij een vaste baan door je werkgever geregeld. Als zzp’er is zo’n verzekering nu nog niet verplicht. De regering werkt wel aan een plan om een arbeidsongeschiktheidsverzekering verplicht te maken. - Zelf alle andere verzekeringen regelen
Daarnaast zijn er ook andere verzekeringen die belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Check hier welke verzekeringen er zijn voor zzp’ers. - Niet doorbetaald tijdens vakantie of ziekte
Ziek of even een paar dagen weg? Dan heb je op die dagen ook geen inkomen. Als zzp’er geldt: niet werken = geen geld. - Klanten? Zelf regelen!
Werk komt je als zzp’er niet zomaar aanwaaien. Je moet een netwerk opbouwen, reclame maken voor jezelf en soms flink zwoegen om klanten te krijgen. - Administratie
Omzetbelasting, facturen, offertes, inkomstenbelasting, bonnetjes… Tja, als zzp’er krijg je er een hele lading administratie bij. Niet het leukste onderdeel van freelancen!
Laat je niet meteen afschrikken door die belastingen. Als zzp’er kun je gebruik maken van allerlei kortingen zoals de zelfstandigenaftrek of de starterskorting. Hierdoor betaal je minder belasting. Check wel goed of je in aanmerking komt voor deze kortingen! Bovendien kun je de btw van producten die je voor je onderneming koopt, weer terugkrijgen.
“Ik heb een paar jaar gefreelancet als muziekdocent en muziekproducer onder de naam LowaddictsSoundsystem. Het leven als zzp’er vond ik fijn, omdat je veel vrijheid hebt en je je investeringen deels terug kunt krijgen. Het administratieve deel vond ik minder. Ook het uitbreiden van mijn leerlingenbestand ging langzaam. Ik droomde niet perse van een vaste baan, maar werk sinds kort toch als bijstuurder personeel bij de NS. Dit kwam op mijn pad en komt heel goed uit. Ik ga meer verdienen en vind het werk erg leuk. De vrijheid van zelf je uren indelen ga ik wel missen, maar de financiële zekerheid daartegenover is toch wel fijn. Voorlopig blijf ik naast mijn vaste baan nog wel muziek maken als zzp’er. Of ik ooit weer fulltime zzp’er zou willen worden? Misschien als we doorbreken met onze muziek.” - Dillan (30), Bijstuurder personeel bij NS en daarnaast freelance muziekproducer
4. Ontdek of zzp je past
Het leven als zzp’er past niet bij iedereen. Als je graag een team van collega’s om je heen hebt of het fijn vindt om onder een baas te werken, dan is freelancen niet geschikt voor je. Als zzp’er ben je op jezelf aangewezen en maak je je eigen keuzes. Daar moet je van houden. Kijk nog eens hierboven naar de rijtjes voordelen en nadelen. Wat zegt je gevoel? Krijg je zin om te beginnen als zzp’er? Of maken deze dingen je juist nerveus?
Heb je vrienden die freelancen? Praat eens met hen over hun leven als zzp’er. Stel al je vragen, maar vraag ook of zij denken of freelancen bij jou past! Je kunt ook een online test doen, zoals de ondernemerstest van de KvK voor meer inzicht in jouw kwaliteiten.
“Na vier jaar ondernemen ben ik ben vorig jaar in januari weer in loondienst gegaan. De pandemie en mijn zoektocht naar een woning maakten ondernemen lastig. Ik wilde weer een vaste baan om zekerheid te krijgen en meer kans op een huis. Dat is gelukt. Toch mis ik het ondernemen wel: het avontuur, de inspiratie, de vrijheid, de veelzijdigheid, het flexibele en onbekende. Het blijft toch kriebelen. Op het moment doe ik het er nog wel naast. Het levert een extra zakcentje op en het houdt mijn netwerk actief.” - Michelle (30), Marketing manager in IT en daarnaast freelance copywriter en content creator (Norvana)
5. Wat moet je regelen als zzp'er
Als zelfstandig ondernemer moet je veel regelen, zeker als je net begint. Denk bijvoorbeeld maar aan je inschrijving bij de Kamer van Koophandel, het opstellen van een ondernemingsplan en het regelen van je verzekeringen. Wil je meer tips? Kijk dan eens op onze pagina over een vliegende start maken als zzp’er.
Als je eenmaal op weg bent, is het regelwerk niet voorbij. Als zzp’er blijf je daar veel mee bezig. Zo moet je offertes, facturen, bonnetjes en afschriften goed bijhouden. Met een goede administratie voorkom je later problemen bij je aangiftes.
Hopelijk weet je nu beter wat het inhoudt om zzp’er te zijn. Denk er nog eens rustig over na. Dit is geen keuze die je overhaast maakt. Wil je meer lezen? Kijk dan eens op de website van FNV ZZP.
