Sabbatical nemen
Wat is het en heb je er recht op?
Soms moet je je laptop even opnieuw opstarten om daarna weer verder te kunnen. Zo werkt het ook met je eigen hoofd. Een sabbatical is daarvoor het perfecte moment. Tijdens zo’n lange periode vrij van werk kun je je even helemaal op jezelf, je dromen en je doelen richten.
1. Wat is een sabbatical?
2. Heb ik recht op een sabbatical?
3. Hoe lang ga je?
4. De voordelen en nadelen van een sabbatical
5. Zo werk je aan je carrière tijdens je sabbatical
-
Wat is een sabbatical?
Een sabbatical is een loopbaanonderbreking om je even op iets anders te focussen. Een paar maanden of een jaar even pauze. In die tijd kun je doen wat je wil: een reis maken, een eigen project starten, een cursus of opleiding volgen, een boek schrijven of gewoon rust nemen en nadenken over je leven, carrière en toekomst.
Je sabbatical is onbetaald verlof. Je krijgt (tenzij er iets anders in je cao staat) dus niet doorbetaald. Je hebt spaargeld nodig om in die periode van te leven en om je plannen mee te betalen. Begin dus op tijd met het vullen van je sabbatical-spaarpot.
-
Check: heb ik recht op een sabbatical?
Er staat in de wet en ook in de meeste cao’s niets over sabbaticals. Dat betekent dat je er geen recht op hebt en je werkgever je sabbatical-verzoek mag weigeren. Een sabbatical nemen is geen recht, maar een gunst. Dat hoeft geen probleem te zijn. Steeds meer werkgevers staan open voor zo’n langere periode vrij.
Het helpt om bij het vragen om een sabbatical gelijk met een plan te komen. Hierin leg je uit waarom je een sabbatical wil en wat je in die tijd gaat doen. Benadruk vooral wat jij denkt dat de sabbatical later aan je werk kan toevoegen.
-
Realitycheck: hoe lang ga je?
Er zijn geen regels of wetten over hoelang een sabbatical mag duren. Dat kan dus een paar maanden, half jaar, jaar of langer zijn. Je moet zelf bepalen hoe lang je er tussenuit wilt en dit bespreken met je werkgever. Je baas moet jou een periode missen dus je moet bespreken wat haalbaar is. Dat kan een jaar zijn, maar het kan ook dat je werkgever je geen onbetaald verlof wil geven. Lastig! In dat geval kun je vakantiedagen opsparen en die gebruiken om er een langere periode tussenuit te gaan.
Het is sowieso slim om vakantiedagen op te sparen, ook als je werkgever een sabbatical wel goedkeurt. Door je sabbatical op te vullen met vakantiedagen hoef je minder onbetaald verlof op te nemen. Zo krijg je het deel dat je met vakantiedagen opvult nog wel uitbetaald. Slim, maar sla niet door! Het is belangrijk om af en toe vrij te nemen zolang je nog wel aan het werk bent. Dus spaar niet alle vakantiedagen op en neem af en toe gewoon nog een weekje vrij.
“Ik was nog best jong toen ik klaar was met studeren en aan de slag ging met werken. Toen ik 21 was stelden mijn vriend en ik elkaar de vraag: willen we huisje, boompje, beestje of nemen we een sabbatical en gaan we nu doen wat later niet meer kan? De keus was snel gemaakt: het was nu of nooit. De jaren erna spaarden we allebei een groot bedrag en begonnen we aan onze wereldreis. We reisden de hele wereld over en woonden bijna 2 jaar in Canada. Ik zou het iedereen aanraden om zoiets te doen. Je leert de wereld beter te begrijpen en ontwikkelt je op het gebied van zelfstandigheid, flexibiliteit en mensenkennis. Je leert improviseren. Ik merk dat we nu, terug in Nederland, een kleine achterstand hebben op vrienden. We hebben geen koophuis en beginnen nu pas aan een eerste baan met vast contract. Ach, het is niets wat niet in te halen is. Twijfel je over een sabbatical? Dan zou ik zeggen: doe het gewoon. Anders zal je later spijt krijgen. Mijn ouders zijn allebei 60+ en gaan nu ook samen op wereldreis!” - Eva (28)
-
En dan: de voordelen en nadelen van een sabbatical
Een sabbatical heeft voor- en nadelen waar je rekening mee moet houden. Zo weet je wat je kunt verwachten!
Voordelen:
- Je kunt precies doen waar jij zin in hebt.
- Het is het perfecte moment om je dromen uit te laten komen.
- Je hebt de tijd om na te denken over jezelf en je carrière.
- Je leert nieuwe dingen, ook over jezelf.
Nadelen:
- Je mist ontwikkelingen op je werk zoals nieuwe werkmethodes of nieuwe collega’s.
- Je hebt geen inkomen en bouwt geen pensioen op tijdens je sabbatical.
- Je wordt niet doorbetaald als je tijdens je sabbatical ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt.
- Veel mensen zijn bang dat ze hun carrièrekansen weggooien met een sabbatical of niet meer hun oude baan kunnen oppakken als ze terugkomen.
-
Final check: zo werk je aan je carrière tijdens je sabbatical
Je wil natuurlijk geen last krijgen van die nadelen. Gelukkig zijn er heel veel dingen die je kunt doen om ze te tackelen.
- Zorg dat je tijdens je sabbatical op de hoogte blijft van je werkplek. Vraag een collega om je tijdens je sabbatical af en toe even bij te praten. Zo mis je niet alle grote ontwikkelingen.
- Daarnaast denken veel mensen dat je je carrière weggooit door een langere tijd vrij te nemen. Dat hoeft niet zo te zijn. Door je hoofd te legen en niet met werk bezig te zijn, maak je juist ruimte voor creativiteit en nieuwe inzichten. Grote kans dat je na je sabbatical terugkomt met nieuwe ideeën over een nieuwe dienst, een verbeterd product of een plan voor soepele communicatie tussen afdelingen. Je werkgever zal je dankbaar zijn!
- Werk je voor een internationaal bedrijf? Kijk dan of je een werkbezoek kunt brengen aan kantoren/collega’s in het buitenland. Zo heeft jouw werkgever ook wat aan de contacten en ervaringen die je hebt opgedaan tijdens je sabbatical.
- Ook is het slim om tijdens je sabbatical nieuwe vaardigheden te leren. Zo kun je bijvoorbeeld een nieuwe taal leren, een EHBO-cursus doen, leren programmeren of een korte opleiding doen. Zo maak je een vliegende start als je na je sabbatical weer gaat werken en krijgt je werkgever de new-and-improved jij terug!
- Zorg dat je voor je sabbatical goede afspraken maakt met je werkgever. Zet bijvoorbeeld zwart op wit dat jij na je sabbatical terug mag komen in je oude baan of dat je sabbatical automatisch stopt als je ziek wordt of jou iets overkomt. Waardoor je dus wel weer doorbetaald wordt. Wel zo fijn om die zekerheid te hebben!
Twijfel je nog? Lees dan de blog van collega Eva over wat haar lange reis aan ervaring voor het werkende leven opleverde.
